Herbestemming badpaviljoen (rijksmonument) • Domburg
Het Badpaviljoen staat op een duintop in Domburg en is in 1889 naar ontwerp van J.J. van Nieukerken als sociëteitsgebouw gebouwd. In het Badpaviljoen waren een grote- en een kleine Kurzaal aanwezig die werden gebruikt voor samenkomsten en de beroemde Domburgse kinderbals. Vanaf de vroege jaren ’60 werd het gebouw als hotel gebruikt en raakte het langzaamaan in verval, tot het in 1995 leeg kwam te staan.
Harmonische Architectuur maakte een restauratieplan en bouwde aan de zeezijde een nieuwe vleugel aan. De bouwstijl van die uitbreiding is sterk geïnspireerd op de Hollandse neorenaissancestijl van het oorspronkelijke gebouw. Door te variëren in materialisering en detaillering is echter duidelijk afleesbaar welke delen tot de oorspronkelijke aanleg behoren en welke later zijn aangebouwd.
In het gebouw zijn 12 luxe appartementen ondergebracht, die vrijwel allemaal zeezicht hebben en maximaal reageren op de bijzondere verhoudingen die het monument heeft. Alle appartementen beschikken over zeer ruime balkons en/of dakterrassen.
Aan de zeezijde is op beletage-niveau een heel ruim restaurant gerealiseerd. Onder de nieuwe vleugel is een kelder gerealiseerd waarin ondersteunende ruimten en technische installaties zijn ondergebracht. De Kurzaal is gerestaureerd en wordt zo nu en dan gebruikt voor culturele activiteiten.
Herbestemming voormalige school d.d. 1971 tot seniorenhuisvesting • Koningsschool • Apeldoorn
De Koningsschool is in 1971 gebouwd naar ontwerp van de Apeldoornse architect Van den Beld als Bosbouwtechnische school. Het gebouw bestond uit een theorievleugel met leslokalen aan de Loolaan, een praktijkvleugel, een aula, een gymzaal en een conciërgewoning en is tot gemeentelijk monument aangewezen.
Harmonische Architectuur restaureerde het gebouw zorgvuldig en maakte het geschikt voor een nieuw leven als woon-zorgcomplex. We bouwden twee vleugels in complementaire stijl aan en verhoogden de techniekvleugel met één verdieping, met behoud van de monumentale kap!
In de bouwdelen aan de Loolaan zijn ten behoeve van de zorgresidentie 34 zelfstandige appartementen met een gemiddeld oppervlak van 79m2 gerealiseerd. Een nieuw volume is, door een patio verbonden met de theorievleugel, op het plein gebouwd en vormt een functionele eenheid. Behoud van voor een schoolgebouw typische elementen en afwerkingen vormden een interessante uitdaging en zijn vooral in de gemeenschappelijke ruimten zoals het monumentale trappenhuis afleesbaar.
De gymzaal en conciërgewoning zijn uitgebreid met een nieuwe vleugel en herbergen nu 25 zorgstudio’s waarin ouderen met 24-uur zorgvraag comfortabel wonen.
De beide zorgconcepten delen gemeenschappelijke ondersteunende functies, als een keuken, wasserij, opslag etc. maar zijn duidelijk van elkaar te onderscheiden.
Het voormalige schoolplein is opnieuw ingericht als gemeenschappelijke tuin en beidt bewoners en bezoekers een jaarrond fraaie groene oase waarin het prettig verblijven is.
Herbestemming voormalig verzorgingshuis d.d. 1929 tot luxe appartementen • Johannahuis • Wassenaar
Het Johannahuis is in 1929 naar ontwerp van Samuel de Clerq als vroeg voorbeeld van een verzorgingshuis voor senioren gebouwd aan de Schouwweg in Wassenaar. Het gebouw is in 1933 met één verdieping verhoogd door dezelfde architect en heeft tot 2004 in de oorspronkelijke functie dienstgedaan. Daarna volgde een lange periode van leegstand.
Het tot rijksmonument aangewezen carrévormige gebouw is door Harmonische Architectuur gerestaureerd en herbestemd tot 26 luxe appartementen. In het op een Wassenaarse villa gelijkende fraaie voorhuis bevindt zich de hoofdentree in de oorspronkelijke conversatiezaal. Het monumentale trappenhuis leidt naar de achtergelegen vleugels met 26 unieke appartementen. De plattegronden maken dankbaar gebruik van de veelheid aan ruimtelijke variaties die in het oorspronkelijke gebouw aanwezig waren: hoogteverschillen, aan- en uitbouwen, rondingen etc. waardoor telkens geheel eigen woningen zijn ontstaan. Aan de buitengevels van het gebouw is voorzien van zeer ruimte balkons en dakterrassen om te voorzien in bij de appartementen passende buitenruimten.
Een in 1984 aan het hoofgebouw vastgebouwde ontsierende vleugel is geheel afgebroken en vervangen door een nieuw vrijstaand volume met daarin 9 appartementen. De architectuur is geïnspireerd op die van het oorspronkelijke Johannahuis, maar onderscheid zich door materiaal- en kleurgebruik en heeft aldus een duidelijk eigen karakter. Onder de nieuwbouw is een zeer grote stallingsgarage gebouwd die voorziet in de parkeerbehoefte van alle bewoners.
Herbestemming Landgoed Kolthoven • Epe
Kort historisch overzicht
Het landhuis en nabijgelegen bijgebouw/koetshuis dateren uit 1914 en zijn gebouwd in opdracht van L.C. Kolff, onder de supervisie van de vermaarde Apeldoornse architect J.A. Wijn. Hoewel Landgoed Kolthoven aanvankelijk particulier bezit was, deed het huis tijdens de Tweede Wereldoorlog dienst als noodhospitaal voor het Rode Kruis.
Daarna in gebruik als recreatieoord voor personeel van twee rederijen uit het westen van Nederland en als vakantieoord voor mensen met een verstandelijke beperking. In 1979 is het huis o.i. terecht aangewezen als gemeentelijk monument. Vanaf ca. 2000 weer particulier bewoond.
Ontwerptoelichting herbestemming
Het huis is vanwege de enorme omvang moeilijk particulier te verkopen. Echter is het zeer geschikt om te herbestemmen tot permanent bewoonde zorgresidentie voor mensen met een psychogeriatrische zorgvraag. Dat is, de geschiedenis in ogenschouw nemende, een logische nieuwe bestemming voor dit fraaie huis, immers, ruim de helft van haar bestaan was het huis een groepsaccommodatie.
Ons plan voorziet in het realiseren van 13 stuks studio’s in het huis en 6 stuks studio’s in het koetshuis verbonden door een nieuw te bouwen verbindingsgang en wintertuin in de cour van het huis, met gemeenschappelijke ruimten in het huis. Die gemeenschappelijke ruimten spelen een belangrijker rol in het ‘warme thuis’ dat Kolthoven voor ca. 20 bewoners gaat vormen. Het dagelijks leven zal zich voor een belangrijk deel in die vertrekken afspelen, hoewel bewoners allemaal de beschikking hebben over een studio die bestaat uit een zit/slaapkamer met een badkamer, zónder pantry of keuken.
De structuur van het huis leent zich uitstekend om op begane grond, verdieping en zolder prettig bewoonbare studio’s te maken. De noodzakelijke badkamers zijn allen als ‘doos’ in de vertrekken te plaatsen, waardoor de fraaie plafonds op de begane grond en 1e verdieping allen geheel in het zicht kunnen blijven.
Een absolute must voor de nieuwe functie is het kunnen beschikken over een brancardlift. Die blijkt heel goed te passen in het portaal aan de oostzijde van het huis. Om te voorzien in voldoende en kwalitatief hoogwaardige gemeenschappelijke ruimte is de cour overdekt met een flauw hellende glaskap. Die ligt op het noordoosten, naast de hogere oostvleugel van het huis, zodat we niet bang zijn voor te grote opwarming in de zomer. Een glazen passerelle verbindt het huis met het koetshuis, hierbij is rekening gehouden met de tuininrichting en de behoefte aan afscheidingen waarbij bewoners niet ongewenst het terrein verlaten met alle gevolgen van dien. In het koetshuis worden drie stuks studio’s op de begane grond en twee stuks studio’s op de verdieping gemaakt. Buitengevels, verdiepingsvloer, kap en trap worden gehandhaafd. In de éénlaagse aanbouw aan de achterzijde zijn nieuwe vensters gemaakt ten gunste van de studio’s.
Herbestemming tot luxe appartementen inclusief interieur • Hilversum
Op het moment van schrijven wordt op de begane grond een kantoor gerealiseerd. De overige winkelruimte is onderdeel van de planvorming om, samen met het naastgelegen pand, welke oorspronkelijk ook tot de drukkerij behoord, één of meerdere hotels te realiseren.
Op de verdieping zijn vijf nieuwe 2- en 3-kamer appartementen gerealiseerd waarin het ook denkbaar is dat deze gebruikt gaan worden als ruime studio voor één-persoonshuishoudens.
Het industriële karakter van het pand is behouden gebleven en waar deze door recente toevoegingen verloren is gegaan, hersteld. De structuur die het verhaal van ontstaansgeschiedenis vertelt, van boerderij tot drukkerij tot winkel, wordt gerespecteerd en blijft behouden en/of afleesbaar. Daar waar ingrepen in bestaande scheidingsconstructies nodig zijn hebben wij gezocht naar een goede motivatie en worden bestaande materialen zoveel mogelijk hergebruikt.
De gebouwstructuur is een prima basis voor het onderbrengen van vijf appartementen op de verdieping die zo ontworpen zijn dat er optimaal sprake is van daglichttoetreding en uitzicht. Om de appartementen via twee trappenhuizen te ontsluiten krijg je het meest economische model om geen gang of galerij te hoeven maken. Deze zijn tenslotte van negatieve invloed op de daglichttoetreding.
De opbouw van de plattegronden zit zo in elkaar dat de stijgleidingen van afvoeren en nutsvoorzieningen niet hinderlijk zijn voor de winkel op begane grondniveau. Kanalen voor rookgasafvoeren en ventilatie zullen zo veel mogelijk aangesloten worden op reeds aanwezige kanalen of muurdoorvoeren.
De appartementen hebben een loggia op de zuid-westzijde en worden naast de gunstige zonligging tevens aan het oog onttrokken door de bebouwing op de begane grond. De opbouw van de woningen is voor allen hetzelfde; een loggia aan de zuidzijde waaraan grenzend een open keuken rechtstreeks in verbinding met de woonkamer. Het uitzicht van de woonkamer is noordelijk georiënteerd. Hierdoor ontstaat een luchtige en lichte leefomgeving.
Drie woningen bevinden zich in de mansardekap, daarachter, in het magazijngedeelte welke uit de periode 1959 stamt, zijn twee woningen gerealiseerd door het oorspronkelijk platte dak te verhogen met een flauw hellend zadeldak.
De woningen in de mansardekap, het oudste gedeelte, hebben allen een entresol boven de badkamer welke in open verbinding staat met de woonkamer. Op deze entresol is eventueel een slaapverdieping denkbaar, e.e.a. is afhankelijk van de doelgroep / marktsegment. De plattegronden bieden zodoende een zekere mate van flexibiliteit voor verschillende woonvormen.
De aan de zuidzijde georiënteerde loggia’s zijn nieuwe elementen in de bestaande structuur en zullen in die hoedanigheid ook herkenbaar zijn. De gaten in het dak van de mansardekap zijn tot een minimum beperkt waardoor de loggia’s deels overkapt zijn. De ligging van de loggia’s maakt dat deze van buitenaf nauwelijks waarneembaar zijn. Dit komt ten goede aan de uitstraling van dit voor Hilversum belangrijke monument en draagt bij aan de privacy van de toekomstige bewoners.
Herbestemming van gebouwen, duurzame toekomst voor de Nederlandse architectuur
Herbestemming binnen de architectuur houdt in dat bestaande gebouwen een nieuwe functie krijgen zonder dat ze gesloopt worden. Denk aan oude fabrieken die worden omgebouwd tot moderne appartementen, kerken die als bibliotheken worden hergebruikt, of lege kantoorpanden die worden getransformeerd tot woonruimtes. Deze aanpak, waarbij oude panden opnieuw tot leven worden gebracht, biedt niet alleen een duurzame oplossing, maar geeft de Nederlandse architectuur en samenleving een nieuwe impuls.
Wat is herbestemming en waarom is het duurzaam?
Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol binnen de architectuur in Nederland. Herbestemming bespaart grondstoffen en energie die normaal worden ingezet voor nieuwbouw. Van de productie en het transport van bouwmaterialen tot de bouw zelf; al deze stappen zijn intensief en belastend voor het milieu. Door bestaande gebouwen te behouden en her te gebruiken, verkleinen we de ecologische voetafdruk en dragen we bij aan een duurzame samenleving.
Innovaties zoals energiezuinige isolatie, duurzame verlichting en hernieuwbare energiebronnen – zoals zonnepanelen – maken het mogelijk om de energie-efficiëntie van oude gebouwen aanzienlijk te verbeteren. Hierdoor sluiten herbestemde gebouwen beter aan op de klimaatdoelen en voldoen ze aan de eisen voor een milieuvriendelijke toekomst.
Voordelen van herbestemming van gebouwen
Herbestemming van gebouwen biedt niet alleen een duurzame oplossing, maar heeft ook andere waardevolle voordelen. Zo helpt herbestemming om leegstand in Nederland tegen te gaan. Oude gebouwen met een rijke geschiedenis en unieke architectonische kenmerken voegen waarde toe aan de omgeving. Ze brengen leven en dynamiek in gebieden die anders zouden verkommeren.
Daarnaast levert herbestemming economische voordelen op. Het aanpassen van een bestaand gebouw is vaak kostenefficiënter dan nieuwbouw. Door sloopkosten en lange ontwikkeltrajecten te vermijden, kunnen projectontwikkelaars en gemeenten besparen. Dit maakt herbestemming een aantrekkelijke optie voor de toekomst van de Nederlandse gebouwde omgeving.
Herbestemming in Nederland: een duurzame trend
In Nederland groeit de vraag naar herbestemming vanwege de beperkte beschikbare ruimte en de behoefte aan betaalbare woon- en werkruimtes. Denk aan oude industriële panden, kerken en monumentale gebouwen die hun oorspronkelijke functie hebben verloren maar nog steeds grote potentie hebben. Deze panden worden omgebouwd tot creatieve werkplekken, woonruimtes of cultuurcentra, wat zorgt voor stedelijke vernieuwing en versterking van de sociale cohesie. Herbestemming is hiermee een effectieve manier om de cultuurhistorische waarde van Nederland te behouden en nieuwe functies te geven aan onze unieke gebouwen.
Herbestemming als vooruitstrevende keuze
Herbestemming vraagt om creatief en toekomstgericht denken. Voor architecten biedt het herbestemmen van gebouwen een kans om oude structuren opnieuw te ontdekken en aan te passen aan de moderne behoeften en eisen op het gebied van duurzaamheid en leefbaarheid. Bij Harmonische Architectuur geloven we in de kracht van herbestemming om Nederland duurzamer, aantrekkelijker en toekomstbestendiger te maken.
Herbestemming in traditionele stijl met Harmonische Architectuur
Maatschappelijke en economische ontwikkelingen leiden steeds vaker tot veranderingen in het gebruik van bestaande gebouwen. Dit geldt vooral voor monumentaal erfgoed, zoals kerken, kloosters, industriële gebouwen en historische boerderijen, die vaak te maken krijgen met leegstand. Leegstand kan schadelijk zijn voor de conditie van een gebouw, maar met de juiste aanpak is herbestemming een duurzame oplossing.
Harmonische Architectuur: uw partner in herbestemming
Bij Harmonische Architectuur hebben we uitgebreide ervaring en expertise op het gebied van herbestemming in Nederland. Of het nu gaat om het herontwikkelen van monumentale panden of het verduurzamen van bestaande gebouwen, wij staan klaar om u te begeleiden bij elk project. Samen geven we een nieuwe toekomst aan bestaande gebouwen en werken we aan een duurzame, toekomstgerichte leefomgeving.
Herbestemming in Nederland biedt eindeloze mogelijkheden om de waarde van onze gebouwde omgeving te behouden en een positieve impact te maken. Met Harmonische Architectuur als uw partner kunt u rekenen op creatieve en duurzame oplossingen voor de herbestemming van elk gebouw.